فانوس جادويي زمان اثر داریوش شایگان

فانوس جادويي زمان، نگاهي به رمان در جستجوي زمان از دست رفته اثر مارسل پروست دارد.

مارسل پروست خالق حماسه ي مدرن است و رمان جستجو سير و سلوك انسان هاي مدرن. اين سير و سلوك در دنيايي به وقوع مي پيوندد كه هنجار هاي متافيزيكي آن به كلي بر هم ريخته، ازل و ابد جابه جا شده و انسان سرگشته در آن، حقيقت مطلق را مي جويد. مسير كاوش انسان پروستي اما، جاده عرفان سنتي نيست، در اينجا هنر جانشين عرفان مي شود و بر اريكه الوهيت جلوس مي كند. مقصد جستجو، وصول به بي زماني مطلق است و اين مقصود به يمن تعمق در جوهره هنر حاصل مي شود.
تعمق در روان آدمي، كاوش تأثرات و احساسات و ادراكات با جاري ساختن مفهوم زمان در اعماق آنها، پرداخت تصاوير رويا و جهان ناخوادآگاه و ترسيم دنيايي غريب و اسرارآميز، همه و همه دست آخر در خدمت جستجوي جوهرند، جوهر مكنون در زندگي كه به باور پروست تنها هنر از عهده ي عيان ساختنش بر مي آيد.